Mózg vs. posiłki. Co warto jeść, a czego lepiej unikać?

25/01/2020

Czy wiesz, że Twój mózg to jeden z najmniej energooszczędnych organów w ciele? Ważny około 1,5 kilograma – to jest około 2% masy całego człowieka, ale stosunek zużywanej przez niego energii do jego wielkości to wręcz anomalia. Nic dziwnego, że potrzebuje on nawet w stanie spoczynku aż około 20% dziennego spożycia kalorii. Obliczono, że w dniu nic nie robienia mózg zużywa około 260-300 kcal. Ale jak się okazuje – kalorie to nie wszystko. Dla mózgu liczy się też to, co niosą ze sobą owe kalorie.

Jak powinna wyglądać dieta dla mózgu?

Zacznijmy od makroskładników. Trwa debata na temat tego, który z nich – białko, tłuszcze czy węglowodany – są najważniejszym makroskładnikiem dla ludzkiego mózgu. Białko to materiał budulcowy dla wszystkich tkanek, także dla krwi przenoszącej substancje odżywcze, i dla neuronów – komórek nerwowych. Tłuszcz to element budulcowy dla każdej komórki organizmu (jako element błony komórkowej), ale ma też znaczącą rolę w układzie nerwowym jako substancja, z której tworzą się osłonki mielinowe. To specjalne „izolatory” dla neuronów. Z kolei węglowodany, a dokładniej glukoza, to podstawowe paliwo dla mózgu. Tak więc okazuje się, że nie powinniśmy pozbawiać mózgu żadnego z makroskładników, aby działanie tego organu było jak najbardziej optymalne.

Produkty, które lubi mózg

Trudno o skonstruowanie rankingu witamin i składników mineralnych lub po prostu produktów spożywczych, które są korzystne dla pracy mózgu. Wymienimy zatem kilka kluczowych – zarówno mikroskładników, jak i ich źródeł w diecie – ale nie będzie to lista ułożona w kolejności od najbardziej do najmniej ważnego dla układu nerwowego.

Żelazo – składnik hemoglobiny, która przenosi w organizmie tlen. Bez żelaza mózg nie byłby dotleniony, a przez to neurony zaczęłyby obumierać. Dlatego też w przypadku anemii (niedoborze żelaza) kłopoty z pamięcią i koncentracją to jeden z najbardziej dokuczliwych objawów. Aby się przed tym ustrzec, warto wprowadzać do diety podroby, wołowinę (chudą), warzywa zielonoliściaste czy strączki.
Cynk – bez odpowiedniej jego ilości do mózgu nie mogłyby docierać informacje z naszych zmysłów, np. węchu czy smaku. Cynk to także element enzymów, które wspomagają wszelkie procesy biochemiczne w organizmie – a zdrowe ciało, to szczęśliwy mózg. Cynk można znaleźć w produktach bogatych w żelazo (jak wyżej), ale także w produktach z pełnego ziarna, rybach, serach.
Witaminy z grupy B – spośród witamin to właśnie one najbardziej wpływają na funkcjonowanie układu nerwowego. Kwas foliowy, czyli witamina B9, wpływa na działanie neurotransmiterów – cząsteczek umożliwiających przesyłanie informacji między komórkami nerwowymi. Z kolei witamina B12 wpływa na ten proces dzięki wspomaganiu budowy i regeneracji otoczki mielinowej (o której była mowa wcześniej w kontekście tłuszczu). Ponadto witaminy z grupy B przeciwdziałają zmęczeniu i wyczerpaniu układu nerwowego. Można je znaleźć głównie w produktach z pełnego ziarna, a także mięsie, nabiale, strączkach i algach.

Czego nie dawać mózgowi?

Tego, czego nie lubi cały organizm – czyli żywności przetworzonej, cukru, nadmiernych ilości soli. Nie doprowadzajmy też do odwodnienia organizmu, ponieważ znacząco wpływa to na procesy myślowe i koncentrację. Czego jeszcze nie lubi mózg w kontekście odżywiania? Nieregularności. Warto dostarczać mu energii w podobnych porach każdego dnia, by nie doprowadzać do zbyt dużego spadku stężenia glukozy we krwi – a więc podstawowego paliwa dla układu nerwowego.

Jeżeli nie masz czasu zadbać o swoją dietę samodzielnie, to być może catering dietetyczny będzie dobrym dla Ciebie rozwiązaniem. Wybierając jedną z oferowanych przez fit catering diet, możesz mieć pewność, że Twoje menu będzie odżywiało nie tylko ciało, ale i umysł. Ponadto dieta pudełkowa odciąży Twój mózg od myślenia o tym, co i kiedy kupić oraz ugotować. Koniecznie to przemyśl.